حجت الاسلام والمسلمین رضا محمدی شاهرودی کارشناس مسائل دینی در دومین برنامه حسینیه پاسخ که از سوی تلویزیون اینترنتی پاسخ وابسته به مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات حوزه های علمیه برگزار شد، به برشمردن ریشه های شبهات دینی پرداخت و گفت: اصل قضیه این است که این گونه شبهات از جهل، تعصب های کور و جاهلی و یا از غرض ورزی ها نشأت می گیرد. هیچ کدام از این منابع دارای مبنای عقلایی نیست. در اینجا هم مبنا و هم روش و ابزار معقول، علمی و صحیح نمی باشد.

تاریخ را باید با اسناد تاریخ بررسی کرد و از تحلیل های شخصی پرهیز نمود

وی افزود: باید تاریخ را با متد تاریخی مورد تحلیل قرار داد و تحلیل های عقلی در این وادی محل اشکال است. هر موضوعی را باید بر اساس جنس ویژه آن مورد تحلیل قرار داد؛ مثلاً مسائل عقلانی و فلسفی را با تحلیل های عقلایی مورد بررسی قرار داد و مسائل تاریخی را از طریق تاریخ و مستندات تاریخی پاسخ داد.

حجت الاسلام والمسلمین محمدی شاهرودی خاطرنشان کرد: یکی از شبهاتی که در تاریخ اسلام مطرح است، در موضوع بیعت امیرالمؤمنین(ع) با ابوبکر، عمر و عثمان می باشد. گفته اند چرا وقتی علی علیه السلام می دانسته خداوند او را خلیفه قرار داده، اما با ابوبکر، عمر و عثمان بیعت نمود؟ اگر بگویید به این دلیل بوده که توانایی این را نداشت که بیعت نکند، پس کسی که توانایی و قدرت ندارد شایستگی خلافت را ندارد! و اگر بگویید ایشان قدرت داشت اما خودش از توانایی اش استفاده نکرد، پس این خیانت است و خائن نمی تواند امام باشد و برای رهبری نمی توان به او اعتماد کرد.

علت اصلی بیعت حضرت علی علیه السلام با خلفای سه گانه

وی علت اصلی بیعت حضرت علی علیه السلام با خلفای سه گانه را همراه با ضایع شدن حق خلافت آن حضرت دانست و گفت: سؤال این است که حال که این حق امیرالمؤمنین(ع) ضایع شده، آیا آن حضرت باید حق خود را حتی به قیمت نابودی اسلام استیفا کند؟ و یا اینکه صبر نماید و استخوان در گلو تحمل نماید تا اسلام ریشه کن نشود؟

استاد حوزه و دانشگاه شرایط سیاسی عالم اسلام در دوران بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) متشنج برشمرد و تصریح کرد: در آن شرایط کل مردم از دین برگشته بودند و فقط شهر مدینه باقی مانده بود و این شهر هم منتظر یک جنگ داخلی بود. امیرالمؤمنین(ع) با گذشتن از حق خود و با بیعت با خلفای سه گانه از این جنگ داخلی و ریشه کن شدن اسلام جلوگیری کردند. باید دانست که آن حضرت با نارضایتی بیعت کرده اند و حتی ایشان را کشان کشان به مسجد بردند تا دست مبارکشان را در دست خلیفه اول بگذارند. امر دایر بر این شد که حضرت علی علیه السلام با خلفای سه گانه بیعت نمایند تا با وجود آن همه تحریف های ایجاد شده، اصل نهال اسلام باقی بماند.

وی با اشاره به ارکان اصلی هر حکومت افزود: هر حکومتی دارای سه رکن حاکم، مردم و قانون می باشد. وقتی مردم کوتاهی می کنند، حاکم می خواهد بر چه کسانی حکمرانی کند؟ وقتی چهل نفر یار برای امیرالمؤمنین(ع) جمع نشد، آن حضرت باید چه کار می کردند؟ متأسفانه این قلّت یاران، برای همه ائمه اتفاق افتاد که مظلوم واقع شدند. فقها هم این گونه بوده اند و اگر مردم به میدان می آمدند، همه آنان در طول تاریخ حکومت تشکیل می دادند. زیرا این یک تکلیف است. قیام حجت نیز با وجود ناصر اتفاق خواهد افتاد.

امیرالمؤمنین(ع) کرّار غیرفرّار بود

حجت الاسلام والمسلمین محمدی شاهرودی بیان داشت: امیرالمؤمنین(ع) کرّار غیرفرّار بودند و ایشان همان کسی است که درب خیبر را از جا کند. این امام همام دارای قدرت ظاهری و ولایت تکوینی بودند، اما عدم حضور مردم در میدان موجب شد تا بیعت با خلفای سه گانه را علی رغم میلشان بپذیرند.

وی گفت: مشیت ائمه اطهار(ع) همان مشیت الهی است و ایشان خارج از خواست خدا عمل نمی کردند. امیرالمؤمنین(ع) بر اساس اراده خدا دارای علم لدنی و عصمت بود و نمی توان گفت بار امامت نیازمند قدرت ظاهری است. امامت بر اساس یک سری ویژگی های ذاتی بوده و ارتباطی با داشتن حکومت یا نداشتن آن ندارد.

این کارشناس برجسته مسائل دینی اظهار کرد: لازم است به شبهات پاسخ داده شود؛ ما برای شبهات تفرقه برانگیز و شبهاتی که علیه مذهب تشیع مطرح می شود، پاسخ های فراوان و متقنی داریم، اما در مواردی از بیان آن ها اجتناب می کنیم تا مصالح جامعه اسلامی تحت الشعاع قرار نگیرد.

وی با تأکید بر اینکه فعل قادر مختار از دو علت مرکب شده است، اظهار داشت: این فعل از قدرت و داعی و انگیزه تشکیل شده و اگر قدرت باشد، اما داعی در دسترس نباشد، فرد قادر از قدرتش استفاده نخواهد کرد. امیرالمؤمنین(ع) نیز دارای قدرت بودند، اما داعی وجود نداشت و این امر ایشان را مجاب به بیعت با خلفای سه گانه کرد.

سکوت ما نشانه بی پاسخ بودن ما نیست

حجت الاسلام والمسلمین محمدی شاهرودی در پایان یادآور شد: ما این گونه شبهات را که عمدتاً از سوی تکفیری ها و وهابیت مطرح می شود، می توانیم با اسناد تاریخ و به طور دقیق و محکم پاسخ دهیم و اگر سکوت می کنیم نشان از بی پاسخ بودن ما نیست؛ بلکه به جهت رعایت مصلحت هایی از بیان برخی از این مطالب اجتناب می کنیم.